اینک بیش از ۸۰۰ شرکت بزرگ چینی در سراسر آفریقا فعال هستند که بخش عظیمی از زیرساخت های اقتصادی و مالی، بخش های انرژی مانند نفت و گاز و حتی بانکداری این قاره را در اختیار گرفته اند و بیش از یک میلیون چینی در آفریقا زندگی می کنند که عمدتا در بخش های اقتصادی فعال هستند.
حضور پررنگ اتحاد جماهیر شوروی در برخی کشورهای آفریقا موجب شده بود که چین مجال توسعه مناسبات سیاسی، نظامی، و اقتصادی دلخواه با کشورهای آفریقایی را نداشته باشد.
چین در این دوره قراردادهای تجاری دوجانبه ای با الجزایر، مصر، کنیا، سومالی، مراکش و سودان به امضا رساند. با این وجود روابط کشورهای آفریقایی با پکن در طول دوران جنگ سرد بشدت تحت تاثیر اتحاد شوروی بود و به همین دلیل حجم مبادلات تجاری و اقتصادی چین با آفریقا در این دوره حتی به یک میلیارد دلار هم نمی رسید.
به گزارش روزنامه چاینادیلی، چین و آفریقا بر تعهد خود به ایجاد جامعه ای با آینده مشترک در دوره جدید به منظور افزایش سطح همکاری مثمرثمر و افزودن انگیزه تازه به توسعه و ثبات جهانی تاکید کرده اند.
حضور و فعالعیت گسترده سرمایه گذاری و اقتصادی چین در آفریقا به حدی است که می توان گفت پکن در این مسیر گوی سبقت را از آمریکا ، انگلیس و فرانسه ربوده است.
در حالی که حجم مبادلات اقتصادی آمریکا با آفریقا در سال ۲۰۰۶ میلادی ۹۱ میلیارد دلار بود ، چین به حجم اقتصادی ۵۵ میلیارد دلار با آفریقا دست یافت.
این در حالیست که ژاپن در حال حاضر به شدت نگران یکه تازی های چین در آفریقاست و می کوشد با وعده کمک ۳۰ میلیارد دلاری جهت توسعه آفریقا عرصه را برای حضور اقتصادی و تجاری چین در قاره سیاه تنگ تر کند. به عبارت دیگر، دلیل اصلی گرایش نوظهور ژاپن به افزایش کمکهای اقتصادیاش به آفریقاییها افزایش تحرکات چینیها در این قاره است که نگرانی ایالاتمتحده و ژاپن را به همراه داشته است.
از بعد دیپلماتیک نیز کشورهای آفریقایی همواره حمایت ارزشمندی از چین در سازمانهای بین المللی به ویژه در قبال مسئله تایوان به عمل آورده اند.
مبادلات تجاری چین با آفریقا در سال ۲۰۱۰ به ۱۱۴ میلیارد دلار رسید و به این ترتیب از آمریکا پیشی گرفت و در سال ۲۰۱۱ به بیش از۱۶۶ میلیارد دلار رسید.
در جریان نشست هماهنگ کنندگان در مورد اجرای اقدامات بعدی هشتمین کنفرانس وزیران مجمع هکاری چین و آفریقا که روز پنجشنبه برگزار شد، دو طرف به اجماع گسترده ای در مورد تقویت سطح همکاری و هماهنگی دو جانبه و چند جانبه دست یافتند.
پکن اکنون بزرگترین ذخایر ارزی جهان را در اختیار دارد و در این زمینه از ژاپن پیشی گرفته و اقتصاد انگلیس و فرانسه را نیز پشت سرگذاشته است. براساس برآوردهای بعمل آمده، انتظار می رود چنین در سال ۲۰۲۵ به مقام اول اقتصاد جهان دست یابد.
وی تاکید کرد که این طرح ابتکاری، مزایای بسیاری برای قاره آفریقا از جمله بهبود زیرساخت ها در کشورهای آفریقایی به ارمغان آورده است.
در مجموع به نظر میرسد پتانسیل عظیمی برای توسعه بیشتر روابط مکمل چین و آفریقا وجود دارد و دو طرف می توانند منافع متقابل قابل توجهی از این مناسبات کسب کنند.
شاید کلید طلایی چین در کسب موفقیت برای توسعه همکاری های تجاری و اقتصادی با قاره افریقا، جلب اعتماد کشورهای آفریقایی باشد. “عزت سعد” یک تحلیل گر سیاسی مصری با بیان اینکه کشورهای آفریقایی، چین را شریکی قابل اعتماد می دانند، معتقد است ابتکار یک کمربند و یک جاده، نیرو محرکه ای برای همکاری بین چین و کشورهای آفریقایی است، زیرا به توسعه آفریقا کمک می کند.
مکی سال رئیس اتحادیه آفریقا نیز از دوستی سنتی، همبستگی و همکاری بین آفریقا و چین و همچنین مشارکت پویا در چارچوب FOCAC (انجمن همکاری چین و آفریقا) بسیار قدردانی کرد.
حضور چین در آفریقا در دوره معاصر به دهه های ۱۹۵۰ و ۱۹۶۰ میلادی بازمی گردد. دراین دوره مقامات پکن نگاهی ایدئولوژیک به آفریقا داشتند و تلاش می کردند از جنبش های آزادیبخش با گرایش های کمونیستی حمایت کنند.
وی بار دیگر تاکید کرد که آفریقا قاطعانه از اصل چین واحد و همچنین از قاره آفریقا در همکاری با چین برای ساختن جامعه چین-آفریقا با آینده ای مشترک در دوره جدید حمایت می کند.
از دیگر سو، چین در مسیر دستیابی به اهداف توسعه نرم خود به آفریقا به عنوان یک منطقه در حال توسعه توجه ویژه ای دارد.
سعد گفت: چین تلاش های زیادی برای مبارزه با همه گیری کووید – ۱۹ در مصر با ارائه واکسن به صورت رایگان و حتی با موافقت با ساخت آن در داخل مصر انجام داده است و پکن، سابقه قابل توجهی در حمایت از سلامت عمومی در کشورهای آفریقایی دارد.
به گزارش بامداد یکشنبه ایرنا از روزنامه چاینا دیلی، شی جینپینگ رئیس جمهور چین و مکی سال رئیس اتحادیه آفریقا و رئیس جمهور سنگال به مناسبت بیستمین سالگرد تاسیس اتحادیه آفریقا و برقراری روابط دیپلماتیک متعهد به تقویت روابط دوجانبه شدند.
این کارشناس همکاری با چین را همواره مورد استقبال و قابل اعتماد برشمرد و گفت که توسعه در چین، تحسین برانگیز و شگفت انگیز است.
سعد گفت برخلاف حمایت برخی کشورهای غربی که اغلب به کمک تحت شرایط خاص محدود و مشروط می شود، تنوع زیادی در حمایت چین از آفریقا وجود دارد.
نگاهی به سیاست خارجی چین نشان میدهد این کشور دو عامل اقتصاد و دیپلماسی را در گسترش مناسبات این کشور با آفریقا حیاتی میداند. البته این مساله زمینه را برای تداوم رشد اقتصادی و کسب جایگاه قدرت جهانی فراهم می آورد.
جین پینگ رئیس جمهور چین در پیامی تبریک آمیز به مکی سال گفت: اتحادیه آفریقا کشورهای آفریقایی را در مسیری برای قدرت جویی از طریق اتحاد، توسعه، مبارزه با همه گیری کرونا، حمایت از چندجانبه گرایی و حفاظت از منافع مشترک کشورهای در حال توسعه رهبری کرده است.
به گزارش ایرنا، چین درسه دهه گذشته شکوفایی اقتصادی چشمگیری را تجربه کرده و در این مسیر پکن با نگاه مستقیم به آفریقا، این قاره را به یکی از مولفه های تولید ثروت برای خود تبدیل کرده است.
ژاپن همچنین تلاش میکند با سرمایه گذاری مستقیم و ارایه کمکهای توسعهای، زمینه نفوذ هر چه بیشتر خود را در کشورهای آفریقایی را فراهم کند تا شاید بخشی از باخت در عرصه رقابت با چین در میدان قاره افریقا را جبران کند.